Como difundir a innovación?

Se algo está claro é que a innovación é a chave do desenvolvemento económico e social dun territorio, xa que constitúe unha fonte inesgotable de cambios. Por iso, precisamente, a difusión e divulgación da mesma ten unha enorme importancia neste proceso. Neste contexto, o Centro de Coñecemento da Costa da Morte tenta poñer ao cidadán como protagonista da innovación, e isto require explicala e que o cidadán sexa quen de entendela.

Unha labor tan importante coma esta pode parecer, nun primeiro momento, sinxela, máis nun territorio como é a Costa da Morte, eminentemente rural, onde a poboación se atopa moi dispersa e en moitos casos non se atopa moi familiarizada coas novas tecnoloxías da información e da comunicación, non o é tanto. Co obxectivo de saltar os obstáculos que separan aos cidadáns da nosa comarca da innovación, o C3M propón varias iniciativas.

En primeiro lugar, dito centro, contará cun horario de apertura moi amplo no que terán lugar moitas actividades ás cales todo o mundo, dende nenos ata maiores, pasando por empresas e en definitiva, o conxunto da sociedade, terá cabida. Entre estas actividades celebraranse seminarios, conferencias e debates que sexan útiles sirvan para enriquecer o proceso da innocación.  Por outra parte, para combatir o problema do elevado grao de dispersión da poboación rural, o Centro de Coñecemento da Costa da Morte  contará cunha sé portátil para que todos os cidadáns teñan acceso a coñecer de primeira man o que significa a innovación.

Outra iniciativa que propón esta institución é a de construír un Banco de Ideas. Isto consiste en poñer en relación a profesionais e a equipos que posúen idas concretas con empresas que contan con capacidade de impulso, posibilidades financeiras, equipamentos técnicos ou mercados potenciais. Deste xeito, todo aquel  que teña unha idea pode buscar socios, financiamento, recursos humanos e todo o necesario para materializala.

Na miña opinión, todas estas ideas son moi interesantes pero teño as miñas dúbidas ao respecto de se poderán chegar a levarse a cabo, posto que sobre o papel todo é moi sinxelo, pero na realidade existen moitas trabas que poden obstaculizar estes procesos de difusión, e cómpre contar con moitos apoios. Por exemplo, no caso do Banco de Ideas, é imprescindible a colaboración das empresas, e na época de crise económica que estamos a vivir pode resultar complicado.

Que opinades vós? Credes que o C3M será quen de lograr a difusión da innovación? Cales serán as principais barreiras coas que pensades que se vai a atopar?

Enlázovos a un vídeo que atopei sobre o Centro de Coñecemento da Costa da Morte, por se queredes coñecelo máis en profundidade.

C3M

“O primerio paso para a igualdade non é educar aos homes, senón ás mulleres”

A entrada de hoxe é moi especial, xa que tiven a gran oportunidade de lle facer unhas preguntas a Déborah Morate Núñez,  secretaria da Asociación de Mulleres de Camariñas pola Igualdade da cal falei nunha entrada anterior, e que está a realizar unha importantísima labor en prol da igualdade de xénero nesa localidade. Dende aquí aproveito para darlle as grazas por atenderme tan amablemente. A continuación expoño en detalle a entrevista, coa que persoalmente aprendín moito e coa que estou segura de que vós tamén o faredes.

P. Cres que a muller no medio rural está igual de valorada e ten as mesmas oportunidades que no medio urbano?

R. Non, de entrada no medio urbano a muller ten máis acceso a formación, traballo, ocio, etcétera.  Ademais é unha maneira de vivir máis independente e persoal, mentres que no medio rural a vida da muller é máis pública e polo tanto sufre de máis presión da sociedade. A valoración da muller no medio rural tamén é distinta xa que en moitos sitios só se contempla a súa labor doméstica, aínda non se entende que a muller poida necesitar algo máis que a familia para sentirse realizada.

         P. Dende a túa posición na asociación, percibes moito machismo no entorno de Camariñas e da Costa da Morte en xeral?

R. Desgraciadamente o machismo aínda é moi común, e iso que na maioría dos pobos pesqueiros vivimos nunha sociedade matriarcal, na que a muller carga non só co peso da familia senón co de moito traballo, inclusive na economía familiar. Pero ao mesmo tempo na maioría dos pobos pesqueiros séguese a ter unha maneira de pensar moi pechada, na que aínda que a muller traballe tanto ou máis que o home e teña que tomar moitas decisións ela soa, pola ausencia do home, que esta no mar, non se valoriza o seu traballo e segue estando en segundo lugar. A muller ten que facer todas esas cousas porque "é o seu deber", e así as educan polo que aínda seguimos moi atrasados nese punto en comparación coas cidades ou pobos máis grandes.

Nesta comarca o primeiro paso para a igualdade que estamos levando a cabo, non é educar aos homes para a igualdade, senón que estamos empezando polas mulleres, para que moitas delas que aínda non o saben, descubran que hai outra forma de vivir.

 P. Cales son, ao teu xuízo, as principais trabas coas que se atopan as mulleres na Costa da Morte?

R. A formación e o ocio, neste caso, a maioría do ocio destinado ás mulleres só contempla actividades popularmente destinadas ás mulleres como costura e o bordado. Ademais tamén son moi importantes os problemas para conciliar a vida laboral e familiar e outros.

P. Cres que a situación de desigualdade de oportunidades entre homes e mulleres tende a reducirse co paso dos anos?

R. Grazas a Deus que si, o que pasa é que é un camiño moi, moi longo, e os pasiños son moi, moi pequeniños. Con todo, a desigualdade non se reduce por si soa co paso do tempo, senón que creo que con cada actividade que facemos nós ou calquera outra entidade vanse abrindo camiños e facendo adiantos, aínda que só logremos facer pensar a xente, eu considero que por pouco que se faga, sempre é un graíño de area que se arrima á montaña.

          P. Falando da importante labor que estades a desenvolver na vosa asociación, que proxectos ides levar a cabo proximamente?

R. Imos realizar unhas xornadas de mulleres emprendedoras, pero dándolle unha orientación moi distinta ás que celebramos ano pasado. Tamén imos levar a cabo unha campaña de sensibilización contra a violencia de Xénero ao longo do mes de novembro, e polo de agora, que estea concretado, nada máis, pero estamos abertas a distintas posibilidades.

Déixovos o enlace á web da Asociación de Mulleres de Camariñas pola igualdade, onde podedes atopar moita información sobre a mesma e as súas máis que interesantes iniciativas.

Asociación de Mulleres de Camariñas pola igualdade

A Costa da Morte véndese?

O marketing territorial é un concepto relativamente novo, que nace do “matrimonio” entre a Xeografía Humana e a Ciencia Económica. Trátase dunha ferramenta moi útil que ten como obxectivo a busca do desenvolvemento sostible do territorio sendo a súa finalidade última a satisfacción dos cidadáns, turistas e inversores que demandan o territorio para distintos fins.

Esta técnica consiste en aplicar o marketing tan frecuentemente empregado nas empresas sobre un territorio, que pode ser un Estado, unha rexión ou unha cidade. Baséase na idea de que os territorios compiten por recursos financeiros e humanos con outro territorios para compracer aos seus cidadáns e atraer clientes e inversores.  A única diferenza co marketing empresarial é que no caso do marketing territorial as plusvalías xeradas repártense colectivamente, polo que podemos dicir que se trata dunha ferramenta que está ao servizo do ben común.

O marketing territorial promove a identidade do territorio, xa que é unha condición necesaria para poder emprender un proxecto colectivo destas características, e por tanto crear unha imaxe de marca-territorio que se vincule a un sentimento ou a un determinado estilo de vida. Deste xeito, o territorio convértese nun produto, e se crea no consumidor ganas de consumilo.

A Costa da Morte podería ser un bo lugar que vender a cidadáns en xeral, investidores e a turistas, xa que ten un gran potencial de recursos que non están todo o explotados que deberían. Nunha zona como é a nosa comarca, que está a perder poboación, na que a xente xove emigra para encontrar un futuro mellor e na que non hai iniciativas empresariais que dinamicen a economía, o marketing territorial pode ser unha boa alternativa. Crear unha marca Costa da Morte coa que todos os habitantes, institucións e empresas nos identifiquemos e coa que transmitamos o noso estilo de vida pode ser a chave do desenvolvemento da bisbarra e, quizais, un paso cara a igualdade de oportunidades entre homes e mulleres.

Credes que o marketing territorial sería unha boa opción para contribuír ao desenvolvemento da Costa da Morte? Existe na nosa comarca a identidade territorial necesaria para aplicar este instrumento? Pensades que a aplicación do marketing territorial na Costa da Morte tería efectos sobre a igualdade entre homes e mulleres?

Existe igualdade de oportunidades entre homes e mulleres no rural? A Asociación de Mulleres de Camariñas

No contexto do rural, a difusión da igualdade de oportunidades entre homes e mulleres é especialmente difícil, pois persiste en moitos casos unha gran mentalidade machista, nas que as tarefas e as iniciativas das mulleres non son valoradas merecidamente, e o seu traballo vese como unha extensión do traballo doméstico. Na miña opinión, o desenvolvemento da Costa da Morte non pode ser entendido sen darlle á muller o papel que lle corresponde neste proceso, que creo que é fundamental.

Gustaríame falar dunha iniciativa moi importante no eido da igualdade de xénero na nosa comarca, que é a que está a desenvolver a Asociación de Mulleres de Camariñas pola Igualdade. Esta asociación comeza a súa andadura en decembro de 2008, formada por un grupo de mulleres cuxo obxectivo é o de loitar por mellorar a igualdade de oportunidades entre homes e mulleres, con especial énfase na sociedade de camariñá. Deste xeito, a asociación intenta dinamizar o compromiso coa igualdade  entre mulleres e homes, loitar contra a violencia machista e mellorar a vida das mulleres que viven no rural.

A  Asociación de Mulleres de Camariñas pola Igualdade realiza numerosas actividades de gran interese social ademais das concentracións con motivo do Día da Muller Traballadora. Exemplo destas actividades son as Xornadas de Experiencias de Mulleres Emprendedoras que tiveron lugar o pasado ano e nas cales se pretendían difundir experiencias no marco do desenvolvemento e emprendemento feminino na comarca, e os Premios “Muller pola Igualdade” nos que se pretende render unha homenaxe a mulleres que contribuíron a dignificar a figura da muller camariñá.

Penso que no eido do desenvolvemento do rural, o papel desta Asociación é moi importante, porque  con estes proxectos contribúese a difundir unha imaxe máis moderna da muller, máis independente e máis emprendedora, na que se teñen que ver reflectidas todas as mulleres, e axuda a cambiar a mentalidade existente que está a limitar a igualdade de oportunidades.

Pensades que a muller no medio rural está igual de valorada e ten as mesmas oportunidades que no medio urbano? Que credes que acontece na Costa da Morte? Credes que iniciativas como as levadas a cabo pola Asociación de Mulleres de Camariñas pola Igualdade son importantes para dignificación da muller? Que actividades ou proxectos propoñedes para fomentar a igualdade entre homes e mulleres? 

A orixe do Centro de Coñecemento da Costa da Morte

Nunha entrada anterior xa tiña falado do último proxecto da Asociación Neria, o Centro de Coñecemento da Costa da Morte (c3M). Este centro nace coa finalidade de achegar a innovación, tecnoloxía e TIC´s á cidadanía, empresarios e novos emprendedores. Así, o c3M vai a ser un espazo aberto e colaborativo, no cal se reúnan e relacionen os intereses da cidadanía, empresa, docencia e investigación tendo en conta as necesidades dos distintos grupos sociais e os emprendedores.

O Centro de Coñecemento da Costa da Morte está inspirado noutro centro que se puxo en marcha en 1997 en Cornellá de Llobregat (Barcelona),  o centro Citilab. O c3M intenta, deste xeito,  adaptar a filosofía desa iniciativa ao territorio e ás necesidades da Costa da Morte. Así, Citilab é unha mestura entre centro de formación, centro de investigación e viveiro de iniciativas empresariais e sociais, que ten como obxectivo a difusión e fomento da sociedade do coñecemento, de xeito que a Internet é considerada como un medio de innovación de carácter colaborativo e integrador no que o cidadán é o centro do proceso. Convídovos a ver este vídeo no cal Jose Antonio Gálaso, responsable de proxectos de citilab da máis detalles sobre esta iniciativa.

En canto ao financiamento do Centro de Coñecemento da Costa da Morte, o proxecto nace cofinanciado polo Plan Avanza do Ministerio de Industria, que aporta 1,2 millóns de euros. Con todo, o obxectivo é que este centro poida autofinanciarse. Así, espérase que o financiamento do c3M proveña de varias fontes como proxectos de concurrencia competitiva en convocatorias a nivel autonómico, estatal, europeas e iberoamericanas, convenios con empresas e organismos públicos, acordos con empresas para desenvolver iniciativas mediante modelos de coxestión e servizos baseados na innovación que respalden proxectos emprendedores.

No caso do colectivo de mulleres da Costa da Morte, creo que este proxecto pode beneficialas dun xeito moi especial, xa que aínda hai moitas que non están familiarizadas cas novas tecnoloxías, e que poderán aproveitar as vantaxes da sociedade do coñecemento co apoio deste centro, e quizais emprender novos proxectos que enriquezan o noso entorno.

Que opinades desta iniciativa? Credes que o c3M na Costa da Morte será quen de levar a cabo unha iniciativa similar á de Citilab en Cornellá? Como valorades o feito de que o c3M queira autofinanciarse e non depender integramente de axudas de carácter público?

O Homo Oeconomicus

O termo Homo Oeconomicus é o que emprega a economía neoclásica para modelizar o comportamento humano. Deste xeito, o Homo Oeconomicus é un home completamente racional, que só procura a maior eficiencia económica e que coñece toda a información necesaria para poder tomar as decisións máis correctas. Con todo, este suposto que emprega a economía conta con numerosas críticas posto que na realidade, o individuo actúa de xeito diferente e efectúa as súas eleccións nun contexto de incertidume e racionalidade limitada. Un dos detractores deste suposto é Jose Luis Sampedro, economista que abandona a corrente neoliberal para adoptar un enfoque máis humanista da ciencia económica.

Así, no libro Economía Humanista Sampedro reflexiona sobre o feito de que non se consideran moitas variables que son relevantes na análise económica e que se adopta unha perspectiva estática co fin de non complicar os seus modelos e dotalos de maior rigor, renunciando deste xeito ao realismo. Este é o caso da teoría do consumo, na cal se presupón que os consumidores son libres e que nas súas decisións tan só interveñen as súas preferencias, obviando o feito de que estas están influenciadas pola publicidade e que a liberdade non é tal. O mesmo ocorre ca variable “poder”, que tampouco é considerada na análise económica, pero que é fundamental na toma de decisións colectivas, e por tanto tamén no estudo desta disciplina.

Sampedro realiza tamén unha crítica ao mercado como lugar no cal se acada o benestar colectivo como suma dos intereses individuais, mantendo que esta institución non dá a liberdade, xa que a liberdade para existir ten que ser colectiva e este sistema capitalista caracterízase por ser, en esencia, individualista. Que opinión vos merecen estas consideracións? Pensades que o feito de se presupoña que o individuo actúa de feito complentamente réstalle realismo á ciencia económica? Credes que este tipo de hipóteses deben empregarse nas ciencias sociais?

Enlázovos unha entrevista que lle fixo Iñaki Gabilondo a Jose Luis Sampedro. É un pouco longa pero ao meu xuízo moi interesante, na que dá a súa opinión sobre temas de actualidade dende unha perspectiva humanista. Invítovos a velo e a que comentedes que vos parece.

http://www.youtube.com/watch?v=TOynMKesxtw&feature=related

O Plan Estratéxico de Galicia

O Plan Estratéxico de Galicia (PEG) trátase dun documento aberto de planificación económica no cal se reflicten como obxectivos propios os principios da Estratexia 2020 da Unión Europea. Con este Plan téntase conseguir un incremento da riqueza de Galicia e o benestar dos seus cidadáns a través dun aumento da competitividade, da produtividade e máis da innovación.

Para acadar este obxectivo tan xeneral, o Plan establece cinco eixos de actuación: cohesión social, benestar e calidade de vida; dinamización económica, crecemento e emprego; economía do coñecemento, sustentabilide ambiental e equilibrio territorial e administración austera, eficiente e próxima ao cidadán. Estes, a súa vez, ramificaranse en dezaseis obxectivos estratéxicos.

Neste documento, sobre todo no apartado que se refire á economía do coñecemento, fálase constantemente da importancia das Novas Tecnoloxías da Información e da Comunicación como ferramenta indispensable para gañar en produtividade e mellorar a calidade de vida dos galegos. Penso que o obxectivo de achegar estas novas tecnoloxías á poboación galega  é moi importante tamén para a Costa da Morte, unha zona bastante rural na cal é imposible que exista desenvolvemento sen innovación, e as novas tecnoloxías son un factor clave para poder conseguilo.

 Outro aspecto que recolle o Plan, de sumo interese para Galicia e en particular para a nosa bisbarra, é a solución aos problemas de compatibilización da vida laboral e familiar que adoitan a ter as mulleres e que se traducen en baixas taxas de emprego.  Nun contexto de avellentamento, que sobre todo se está a dar no rural, é importante que a muller poida ter fillos sen ter que renunciar a súa carreira profesional.

Na miña opinión, é moi positivo que se fagan documentos deste tipo, nos cales se marquen as liñas de actuación para acadar unha situación desexada, mais creo que con isto non abonda, pois é necesario que se implementen medidas máis concretas coas que se poidan acadar os obxectivos.

Pensades que o Plan Estratéxico de Galicia pode ter unha repercusión positiva no medio e longo prazo na Costa da Morte? Credes que os poderes públicos serán quen de materializar este plan en medidas concretas?

A Asociación Neria

                                                                                       

A  Asociación Neria nace como iniciativa dun grupo de alcaldes da Costa da Morte no ano 1992, e ten como obxectivo promover o desenvolvemento social e económico desta comarca, canalizando os esforzos cara a mellora do nivel de benestar e da calidade de vida dos seus habitantes. Polo tanto, trátase dunha organización cun claro enfoque social.

A área de actuación desta asociación comprende 17 municipios: Cabana de Bergantiños, Camariñas, Carnota, Cee, Corcubión, Coristanco, Dumbría, Fisterra, Laxe, Malpica, Mazaricos, Muros, Muxía, Ponteceso, Santa Comba, Vimianzo e Zas. Todos estes concellos teñen en común que son eminentemente rurais, motivo polo cal, Neria pon unha especial énfase no eido do desenvolvemento rural e na loita contra o despoboamento que se está a producir nestes espazos.

Ademais disto, a Asociación Neria leva a cabo moitas iniciativas, entre as cales cabe salientar a creación recentemente dun Centro de Coñecemento da Costa da Morte (C3M), co cal pretende ser partícipe dun fenómeno tan importante como é a Sociedade do Coñecemento, da que xa se falamos con anterioridade neste espazo. Deste xeito, o obxectivo deste proxecto é posibilitar que calquera galego emprender un proceso de innovación e que poida contar cos recursos necesarios para facelo, achegando ao cidadán ás novas tecnoloxías.

Dende este espazo invito a que as persoas da Costa da Morte opinen sobre a importante labor que está a realizar esta Asociación, e que aquelas que non son da comarca comenten se coñecen casos de asociacións que, como Neria, promovan o desenvolvemento dun territorio e que iniciativas están a realizar e con que resultados.

Día Internacional da Muller

Hoxe celébrase en todo o mundo o Día da Muller. Dita celebración ten a súa orixe no día 8 de marzo de 1857, cando un grupo de mulleres de Nova York, operarias da industria téxtil botáronse á rúa para protestar polas malas condicións de traballo. A partir desta data sucedéronse diversos movementos que reivindicaban unha mellora nas condicións laborais, e finalmente, en 1910, con motivo da Segunda Conferencia Internacional de Mulleres Traballadoras declarouse o 8 de marzo como Día Internacional da Muller Traballadora. 

En 2012, máis dun século despois, esta celebración segue a ter sentido, xa que a desigualdade entre homes e mulleres segue a existir.  As mulleres seguen a soportar a meirande parte da carga do traballo doméstico e do coidado da familia, o cal dificulta enormemente a súa inserción no mundo laboral, sobre todo naqueles postos de responsabilidade e nos que se espera dela plena adicación. Ademais disto, as mulleres que teñen un traballo remunerado, adoitan ter unhas condicións laborais peores e mesmo, o seu salario é en ocasións inferior.

No tema que ocupa a este blog, o desenvolvemento da Costa da Morte, pensó que este non pode ser entendido sen igualdade de xénero xa que  a muller ten moito que dicir en canto á dinamización da nosa rexión. Precisamos mulleres emprendedoras, que se comprometan con proxectos novos, que non teñen por que ser empresariais necesariamente, calquera iniciativa que contribúa ao benestar colectivo pode mellorar a nosa bisbarra. O feito de que ata fai pouco, esta tarefa fose reservada aos homes non debe desalentarnos, o camino cara a igualdade é longo e aínda quedan moitos obstáculos que salvar. Por iso non debemos deixar de reivindicar os nosos dereitos e nin deixar de repetirnos a nós mesmas que podemos facelo.

O proxecto Granxa Familiar

Esta iniciativa é un gran exemplo de como as novas tecnoloxías poden contribuir á mellora no desenvolvemenento do medio rural, e por tanto, influír positivamente na calidade de vida das persoas que residen neste entorno. Na súa páxina web, http://www.granxafamiliar.com, podedes atopar toda a información relativa a este proxecto.

O proxecto Granxa Familiar nace no 2008 como consecuencia dunha investigación levada a cabo polo GIS-T  do IDEGA, da Universidade de Santiago de Compostela, na cal faise patente a importancia que teñen para moitas familias da nosa terra as rendas que obteñen da comercialización de parte da súa produción agraria.

Esta iniciativa ten como obxectivo solucionar o problema do inxusto tratamento que reciben as familias produtoras agrarias por parte dos intermediarios, os cales adquiren os seus produtos a prezos ínfimos e véndenos ao consumidor final a uns prezos moi elevados, apropiándose das rendas do agricultor.

Deste xeito, Granxa Familiar pretende establecer canles de información e de transmisión de rendas entre o medio rural e o urbano, contribuíndo a mellorar o benestar tanto das familias agrarias, que ven como o seu traballo é dignificado e xustamente valorado, como dos compradores, que obteñen alimentos frescos, de máxima calidade e a uns prezos inferiores aos que os poderían atopar en calquera establecemento.

Persoalmente, penso que os beneficios deste proxecto non se limitan unicamente a unha mellora da situación das familias propietarias das granxas e dos consumidores, senón que este contribúe a manter a agricultura tradicional, que forma parte da nosa cultura, a nosa idiosincrasia e, en definitiva, a nosa identidade como pobo.

A Costa da Morte é unha rexión eminentemente rural, onde moitas familias comercializan os seus excedentes agrícolas, credes que estarían dispostas a levar empregar as tecnoloxías da información para levar a cabo esta actividade? Que opinades do proxecto Granxa Familiar?

A Sociedade da Información

Segundo Manuel Castells, catedrático de Socioloxía e Planificación Urbana e Rexional na Universidade de Berkeley, a Sociedade da Información é a forma específica de organización social na cal a xeración, o procesamento e a transmisión da información convértense nas fontes fundamentais da produtividade así como do poder, debido ás novas condicións tecnolóxicas que xorden neste período histórico.

Deste xeito, a Sociedade da Información ben podería equipararse á primeira Revolución Industrial, na cal se introduce a tecnoloxía do vapor. A internet, así coma as novas tecnoloxías, non só se introducen de forma transversal nos distintos sectores da economía coma unha forza produtiva directa, senón que constitúen un sector en si mesmo que dá emprego a multitude de persoas e que xera innumerables beneficios tanto económicos coma sociais.

A aparición da internet cambiou a lente coa que ollamos o noso entorno e introduciunos nun mundo totalmente globalizado no cal a información difúndese en décimas de segundo e a distancia xeográfica non supón unha traba na comunicación entre as persoas.  Con todo, e alén destas consideracións, penso que un dos principais beneficios que nos reportan as novas tecnoloxías ten que ver coa súa capacidade de se converteren en instrumentos de innovación, que sexan quen de axudar a resolver os problemas aos que se enfronta a nosa sociedade.

Como credes que poden contribuir as novas tecnoloxías ao desenvolvemento da Costa da Morte? Credes que estes mecanismos poden axudar a mellorar a calidade de vida e se cadra a dinamizar a economía da nosa bisbarra?